Αχρείαστη διευκρίνιση: προφανώς το να είσαι Κρητικός (ή Μανιάτης) δε σημαίνει ότι είσαι νταής κι επιδίδεσαι σε ψευτοτσαμπουκάδες. Όπως επίσης το να είσαι μουσουλμάνος δε σε κάνει μισογύνη, το να είσαι Εβραίος δε σε κάνει φιλοχρήματο και το να είσαι Τεξανός δε σε κάνει αυτόματα να θες να λιντσάρεις μαύρους. Παρόλα αυτά όλοι ξέρουμε τι εννοούμε όταν λέμε π.χ. «Πειραιώτικη μαγκιά», μια έκφραση που χάνει το νόημά της αν το «Πειραιώτικη» αντικατασταθεί με το «Αθηναϊκή». Κι όποιος κατάλαβε κατάλαβε. Ο αμερικάνος κωμικός Bill Maher είχε πει το περίφημο «Εννοείται πως αν είσαι ρεπουμπλικάνος δε σημαίνει ότι είσαι ρατσιστής. Αν όμως ΕΙΣΑΙ ρατσιστής τότε πιθανότατα είσαι ρεπουμπλικάνος». Λεπτός αλλά ευφυέστατος διαχωρισμός, αν και όχι απόλυτα ταιριαστός σαν αναλογία μιας και η υποστήριξη του Republican Party είναι επιλογή, σε αντίθεση με τις περισσότερες από τις παραπάνω "ιδιότητες".
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Σε αυτή τη φάση δε μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν ο Βαγγέλης Γιακουμάκης ήταν ομοφυλόφιλος. Όλες οι πηγές όμως αναφέρουν ότι ήταν «ιδιαίτερος». Τώρα, αυτό το επίθετο δεν ξέρω τι σκατά σημαίνει. Δεν ξέρω αν ο περίγυρος ντρέπεται να το παραδεχτεί ή αν απλώς ο Βαγγέλης ήταν συνεσταλμένος/λιγομίλητος ή οτιδήποτε άλλο που ερχόταν σε άμεση σύγκρουση με το προφίλ του στερεοτυπικού Κρητίκαρου (και όχι Κρητικού) που γκαρίζει, ρίχνει μπαλωθιές και χρησιμοποιεί τη λύρα του σαν βαλλίστρα.
Η παραπάνω φωτογραφία "συνοδεύει" μια δημοσίευση γνωστού site. Ο τίτλος του άρθρου είναι "Κρητικός αγρότης βάζει στη θέση του άνδρα των ΜΑΤ". Τα συμπεράσματα δικά σας.
Για φανταστείτε όμως. Να σπουδάζεις σε μια πόλη μακριά από το σπίτι σου και οι βασανιστές σου να είναι συντοπίτες σου! Αντί να αλληλοϋποστηρίζεστε να καταλήγεις να υποφέρεις από τους «δικούς σου». Ο θείος του Βαγγέλη, που δείχνει να αμφισβητεί το επίσημο πόρισμα της αυτοκτονίας, δήλωσε σε μια συνέντευξη:
«Γνωρίζεις τι γινόταν με τον Βαγγέλη πέρυσι στη σχολή; Ιμάντες, ξύλο, κλείδωμα σε ντουλάπες και όλα τα ωραία. Πες μου όμως σε παρακαλώ, εφόσον άντεξε 1,5 χρόνο αυτή την κατάσταση, γιατί τώρα που ετοιμαζόταν να φύγει και σε τρεις μήνες το πολύ, έπαιρνε πτυχίο, αποφάσισε να δώσει τέλος; Είναι όντως το bullying που δεν άντεξε ή μήπως κάτι άλλο;».
Ιμάντες; Κλειδώματα σε ντουλάπες; Ξύλο; Τέλεια… Καλά, προφανώς κανείς δεν πέφτει από τα σύννεφα. Την Πέμπτη που μας πέρασε, ο έτερος westcultίτης έγραψε αυτό το άρθρο στο οποίο ανέλυε το bullying. Εμένα δε με ενδιαφέρει στη συγκεκριμένη περίπτωση η νοηματική προσέγγιση του όρου. Θέλω να επικεντρωθώ όμως στο βιντεάκι που παρατέθηκε, με τον συντάκτη να εκφράζει την άποψη ότι η αντίδραση του παιδιού που υφίσταται “bullying” δεν είναι άξια επικρότησης. Για μένα δεν έχει να κάνει με την επικρότηση ή μη. Έχει να κάνει με τις επιλογές.
Καταρχάς, καθοριστικής σημασίας είναι ο διαχωρισμός του αν πρόκειται για περίπτωση λεκτικής ή σωματικής βίας. Αν για παράδειγμα δεν απλώνει κανείς χέρι πάνω σου και το χειρότερο που θα ακούσεις είναι κάτι σαν
«Πούστρες σαν κι εσένα με κάνουν να ξερνάω»
τότε η καλύτερη απάντηση που μπορείς να δώσεις είναι
«Τότε μην καταπίνεις τα χύσια μου όταν τελειώνω στο στόμα σου».
Τι συμβαίνει όμως όταν μιλάμε για επανειλημμένα «ξυλοφορτώματα»; Τα θύματα –ή όπως αλλιώς θέλετε να χαρακτηρίσετε περιπτώσεις ανθρώπων που υφίστανται τέτοιου είδους απρόκλητα σαδιστικές συμπεριφορές- είθισται να είναι άτομα αδύναμα, διαφορετικά, με γνωρίσματα που δυσκολεύουν την ένταξή τους στο κοινωνικό σύνολο. Ο μόνος τρόπος να εξαλειφθεί το “bullying” είναι δυστυχώς να περιμένουμε την αναπόφευκτη εξέλιξη των κοινωνιών. Θα πάρει δεκαετίες, ίσως και περισσότερο αλλά θα γίνει. Οι κλισέ μεγαλοστομίες επαγγελματιών πανελιστών για «λήψη κατάλληλης παιδείας από το σχολείο και την οικογένεια» είναι σωστές. Αυτό το οποίο όμως παραλείπεται σχεδόν πάντα είναι το ότι η πρόοδος σε τέτοια ζητήματα έρχεται σταδιακά, με αργούς ρυθμούς. Πολύ αργούς όμως. Άρα πρόκειται κατά βάση για μακροπρόθεσμους στόχους-ευχολόγια. Τι μπορεί όμως να κάνει άμεσα ο «μπουλινγκόμενος»;
Δέχομαι ότι η εκ των προτέρων καταφυγή σε βίαια αντίποινα ίσως να μην είναι η βέλτιστη αντίδραση. Ας υποθέσουμε όμως για χάρη της ροής του άρθρου ότι εξαντλείς όλα τα κοινώς αποδεκτά, θεμιτά μέσα. Βγαίνεις -έστω λίγο- από το καβούκι του φόβου σου και απευθύνεσαι σε δασκάλους, καθηγητές, διευθυντές, αστυνομικές Αρχές και όπου αλλού δύνασαι αλλά παρόλα αυτά δε βλέπεις κανένα ουσιώδες αποτέλεσμα, και οι επιθέσεις συνεχίζονται. Σε αυτό το ενδεχόμενο, θεωρώ ότι η μόνη ηθική, δίκαιη και λογική λύση είναι να βρεις έναν τρόπο να προκαλέσεις κι εσύ λίγο πόνο. Δεν ξέρω αν θα ξημεροβραδιαστείς στα γυμναστήρια ή θα πληρώσεις μπράβους για να πραγματοποιήσουν αυτό που δε μπορείς εσύ, αλλά πραγματικά δε μπορώ να σκεφτώ άλλο δρόμο, αν όλες οι προαναφερθείσες προσπάθειες έχουν αποτύχει. Προφανώς πάντως δεν εννοώ να στείλεις στο νοσοκομείο σε κωματώδη κατάσταση τους διώκτες σου, ούτε να προβείς σε δυσανάλογα αντίποινα.
Γνωρίζω ότι έρχομαι σε άμεση αντίθεση με όσα λέει η πλειοψηφία των παιδαγωγών/ψυχιάτρων/ψυχολόγων. Και μπορεί όντως μετά από ένα βίαιο ξέσπασμα να χειροτερέψουν τα πράγματα. Είναι ένα ρίσκο. Ξαναλέω όμως πως (μόνο) αν όλες οι θεσμοθετημένες αντιδράσεις αποδειχτούν αναποτελεσματικές, τότε δε σου μένουν άλλες επιλογές.
Στις ΗΠΑ είναι πολύ της μόδας τα μαθήματα αυτοάμυνας για τις γυναίκες. Αν ένας βιαστής προσπαθήσει να τους ριχτεί σε κάποιο απόμερο σοκάκι, έχουν -έστω ελαφρώς- αυξημένες πιθανότητες να τον αποκρούσουν και να ξεφύγουν. Αυτό που προσπαθώ να πω είναι πως πρέπει να αναζητούμε τη νόμιμη, πασιφιστική λύση. Πρωτίστως όμως, τη ρεαλιστική. Δε ζούμε σε μια ουτοπία όπου χορεύουμε γυμνοί στα λιβάδια πιασμένοι χέρι-χέρι. Και θα κλείσω με ένα παρόμοιο «μήνυμα» προς τους απανταχού «λεβέντες», με αυτό του άρθρου «Ποιος πλακώνει ποιον; Ρομαντικοί μύθοι και άβολες αλήθειες». Σε όποιον αρέσει να δέρνει ομοφυλόφιλους μπορεί να δείξει την μαγκιά του επιχειρώντας να κάνει το ίδιο στον Michael Sam, παίκτη του αμερικάνικου football, που μάλιστα φίλησε το αγόρι του “on camera”. Please, προσπαθήστε το, έτσι για να γελάσουμε λίγο.